ByKuS.OrG

Kültür - Sanat - Düşünce => Genel Kültür => Konuyu başlatan: OĞUZHAN - Temmuz 31, 2009, 03:57:30 ÖS

Başlık: Gerçeküstücülük
Gönderen: OĞUZHAN - Temmuz 31, 2009, 03:57:30 ÖS
1920'lere doiru bailayan edebiyat ve sanat akimidir. 1917'de iair Apollinaire, «gerçeküstücü dram» diye nitelenen bir oyunu (Tiresias'in Memeleri) sahneye koydu. Böylece Paris'te Birinci Dünya Savaii'nin ertesinde, gerçeküstücülük akimi bailadi. Savaiin saçmaliiina ve burjuvazinin tutumuna baikaldiran üç genç ozan, Louis Aragon (doi. 1897), Andre Breton (1896-1966) ve Philippe Soupault (doi. 1897), toplumu, onun ahlâk deierlerini, estetik geleneklerini, akla ve mantiia güvenini altüst etmeie karar verdiler.

Gerçeküstücüler gerçek diii fantastik), aliiilmadik ve yikici kaynaklardan yararlandilar. Ortaçai'daki büyü ve mezhep sapkinliiindan, Jerome Bosch'un ve Goya'nin cehennemlerinden, romantizmden. Kara Afrika, Okyanusya, Amerika halk sanatlarindan esinlendiler; Douanier Rousseau'nun resimlerini, Lautreamont ve Rimbaud'un iiirdeki hezeyanlarini, Alfred Jarry'nin tiyatro alaninda baikaldiriiini sevdiler.

Marx'a ve devrimci Rusya'ya hayran oldular. Freud'un izinden giderek çocukluk, bilinçalti ve çilginlik dünyasina daldilar. Nükte ve alayi iileyerek ready made'i, yani ressam Marcel Duchamp'in (1887-1968) sanat eseri diye imzasini attiii o, «hazir» eiyanin (bir tabure ve bir bisiklet tekerleii) yan yana konuiunu keifettiler.